NGÀY LỄ TẠ ƠN.
Năm đầu tiên đặt chân đến Mỹ, Lễ Tạ Ơn hoàn toàn không có một chút khái niệm gì đối với tôi cả, chỉ vui vì có được ngày nghỉ "long weekend", và có một buổi tối ăn uống với gia đình của người bảo trợ. Mãi vài ba năm sau thì tôi mới thật sự hiểu được ý nghĩa của ngày Lễ Tạ Ơn.
Ngày lễ Tạ Ơn năm nay lại đến với chúng ta. Ngày lễ này có một ý nghĩa rất sâu đậm cho mọi người, riêng tôi là một ngày lễ quan trọng nhất trong năm, ngày này tôi thường dành ra để hoài niệm và cùng vợ ôn lại và chia xẻ những vui buồn, sướng khổ trên quãng đường mà mình đã đi qua...Tiếp sau những tiếng thở dài, với lời thầm thì tạ ơn cho những điều phước lành đã đến với gia đình tôi.
Chúng ta sẽ đón mừng ngày lễ Tạ Ơn với món gà tây truyền thống của người dân bản xứ. Ngày lễ Tạ Ơn có truyền thống rất lâu đời từ các năm tháng những người di dân châu Âu đầu tiên đến lập nghiệp tại vùng đất mới. Về truyền thống và lịch sử của ngày lễ Tạ Ơn nầy hầu hết chúng ta, những người sống tha hương tại Hoa Kỳ, hay cả những người sống ở quê nhà hoặc ở bất cứ nơi nào trên thế giới ít nhiều đều đã biết đến.
Những người tị nạn đến đây từ năm 1975 đã đón nhận hơn 46 cái lễ Tạ Ơn. Đối với những đồng bào đến định cư tại đây theo diện ODP, con lai hay HO thì cũng được trải qua rất nhiều mùa lễ. Số người đến sau này thì ít nhiều cũng được biết đến truyền thống ngày lễ qua người thân của mình.
Theo văn hóa Việt Nam từ ngàn xưa chúng ta có truyền thống nhớ ơn công lao những bậc tiền nhân. Điều này được thể hiện qua các câu ca dao tục ngữ như: "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", "Uống nước nhớ nguồn". Đối với các đấng sinh thành thì "Công cha như núi Thái Sơn. Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra". Chúng ta coi trọng các ngày giỗ kỵ vì đó là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn và tưởng nhớ đến các bậc cha mẹ, ông bà, tổ tiên, cùng tất cả những người đã khuất. Đối với Trời đất thì chúng ta lập bàn thờ lộ thiên để tế lễ, nhưng mãi về sau nầy do cuộc sống được đô thị hóa nên chỉ còn thấy ở một số nhà ở miền quê hay vùng ngoại ô. Tuy nhiên, không người Việt nào không biết đến phong tục cúng Táo quân vào ngày 23 tháng Chạp và mâm cơm cúng giao thừa hằng năm. Đây không những là dịp cho chúng ta cầu mong một năm mới tốt lành mà còn là lúc để chúng ta tạ ơn trời đất đã che chở phù hộ cho chúng ta trong suốt năm vừa qua.
Nói đến lễ tạ ơn Trời đất thì không thể không đề cập đến lễ tế Nam Giao của các vị vua ngày xưa. Lễ tế Nam Giao là nghi lễ quan trọng bậc nhất thời xưa của nước ta vì chỉ nhà vua mới có quyền làm lễ tế. Mục đích của lễ tế Nam Giao là nhằm cầu cho quốc thái, dân an, thiên hạ thái bình. Tuy nhiên lễ tế này còn nhằm khẳng định vị thế và tính chính thống của nhà vua tuân theo mệnh Trời cai trị thần dân và cầu xin Trời đất gia ân, gieo mưa thuận gió hòa, tránh các thiên tai để mọi người dân đều được bình an, hạnh phúc.
Ngoài truyền thống tưởng nhớ công ơn các bậc tiền nhân và Trời đất ra, người Việt chúng ta cũng thường còn biết ơn "nghĩa phân minh" như lời người xưa từng dạy "Làm ơn chớ nên nhớ. Chịu ơn chớ nên quên". Tuy nhiên, phải nói là chúng ta rất hà tiện khi xử dụng tiếng nói "cảm ơn" trong đời sống hàng ngày nhất là đối với những người thân trong gia đình. Không như người Mỹ thường xuyên nói "thank you", chúng ta ít khi nào nói cảm ơn với cha mẹ, vợ chồng, anh chị em. Đặc biệt là rất hiếm trường hợp cha mẹ nói cám ơn với con cái. Tôi còn nhớ khi các con tôi đến tuổi đi học, có lẽ các cháu được thầy cô dạy cách ứng xử (manner) nên đã áp dụng ngay khi về nhà. Mỗi lần khi có dịp làm cho tôi một việc gì các cháu thường thắc mắc với tôi rằng, "Tại sao ba không nói cảm ơn". Điều này cũng làm tôi suy nghĩ ít nhiều. Mình thường dạy dỗ cho các con biết nói tiếng Việt và cố gắng giữ gìn được bản chất văn hóa Việt Nam, nhưng lại không biết dung hòa cái hay của văn hóa Tây Phương thì sẽ khó thuyết phục được thế hệ con em sinh sau đẻ muộn ở đây. Không khéo lại đẩy chúng đến gần với văn hóa Tây phương hơn và khi chúng "hòa tan" thì hỏng mất.
Nói đến sự khác biệt về văn hóa trong cách ứng xử thì cũng phải nói đến sự phân biệt trong cách đối xử của một số người Việt chúng ta ở đây. Trong khi đa số chúng ta hòa nhập với xã hội Mỹ và đối xử với người bản xứ một cách thật lịch thiệp thì chúng ta lại không áp dụng được cách đối xử đó với những người đồng hương. Vài năm về trước có một lần tôi ghé vào tiệm thực phẩm Á đông quen thuộc của người Việt ở đây. Phía trước tôi là một anh thanh niên Việt Nam đang mở cửa tiệm bước vào. Ngay sau anh là một người Mỹ da trắng. Mặc dù chỉ đứng đến vai ông ta, anh thanh niên đã lịch sự đứng giữ cửa mời người Mỹ vào trước và cúi rạp đầu nói, "You're welcome" khi được cảm ơn. Khi đó tôi cũng vừa bước tới. Báo hại cho tôi cứ tưởng bở rằng mình cũng có quốc tịch Mỹ nên cũng sẽ được đối xử bình đẳng như người Mỹ da trắng kia nhưng không ngờ anh thanh niên thản nhiên quay lưng hất cửa bỏ đi làm tôi xém tí nữa bị cánh cửa đập vào mặt.
Về vấn đề tín ngưỡng thì tùy theo mỗi tôn giáo mà mỗi người chúng ta có một đấng thiêng liêng khác nhau để thờ phụng và tạ ơn, cũng như có các triết lý khác nhau để lý giải sự việc. Trong cuộc sống hàng ngày có vô số lý do để ta cảm thấy cần phải tạ ơn cuộc đời và tạ ơn con người.
Hơn 35 năm về trước khi còn ở quê nhà, bản thân tôi phài làm lụng quá vất vả, bất kể nắng mưa để kiếm cái ăn tạm qua từng ngày, bên cạnh những khủng bố về tinh thần suốt thời gian bị quản thúc, quản chế sau những năm tù tội, lao động khổ sai cũng như tay không gỡ bom mìn; Cái chết trong từng giây... Nhưng cảm tạ ơn trên, tôi vẫn còn hiện hữu mãi đến ngày nay. Mỗi lần nhớ đến cảnh sống đen tối suốt mười hai năm, sức chịu đựng quá mức nên cố vượt thoát, bỏ lại đằng sau những người thân thương nhất, để đánh cược chính với mạng sống mình. Một lần nữa tôi được cứu sống nên thầm cảm ơn đời vẫn còn chỗ cho tôi, cảm ơn Trời đất bao la đã dung chứa kẻ khốn cùng và cho tôi một đời sống mới tốt đẹp hơn, từ đó tôi được ôm ấp bởi hạnh phúc gia đình vợ con, cha mẹ anh chị em trong hoàn cảnh mới, hoặc ít ra không phải tiếp tục kéo dài cuộc sống như trước kia. Ngoài cảm ơn cuộc đời điều tất nhiên tôi phải nhớ là cảm ơn tất cả mọi người trên thế gian nầy.
Nếu ông bà tổ tiên không để lại phúc đức cho con cháu thì dễ gì cuộc đời tôi được như ngày nay. Nếu đấng sinh thành không dạy dỗ hướng dẫn và làm gương lành thì cũng dễ gì tôi được như thế nầy. Mặc dù nhìn lên thấy mình chẳng bằng ai nhưng ít ra trong cuộc sống nầy còn vô khối người lầm than khổ cực hơn mình rất nhiều.
Nơi tôi ở tại miền Trung Nam tiểu bang Texas hàng năm vẫn có những cơn bão thổi qua. Nhẹ thì chỉ là những cơn mưa dầm dề vì ảnh hưởng bão. Nặng thì có thể phải bỏ tiền sửa chữa nhà cửa hoặc thậm chí bị bắt buộc di tản. Tháng 2 năm 2021, cơn bão tuyết từ mjền Bắc xuống khiến nhiều thành phố ở Houston TX phủ ngập trong tuyết và mất điện kéo dài cả tuần, nhiệt độ có vùng thấp dưới - 15°F. thiệt hại vật chất trên 3 tỷ đô và nhân mạng trên 23 người.
Vùng Dallas- Fort Worth sau nhiều ngày thời tiết giá lạnh kỷ lục, cơn bão tuyết ngưng để lại những đổ nát, Sự mất mát của người cha, người mẹ khóc con mình cùng những mất mát khác do cơn bão gây ra. Nhà tôi được thay mái nhà (roof), bảo hiểm trả trên 11 nghìn đô. Và một lần nữa tôi lại cảm ơn cuộc đời, cảm ơn đất Trời, cảm ơn ân đức tổ tiên và những người đã khuất.
Có lẽ chẳng cần chờ đến ngày lễ Tạ Ơn hàng năm, nếu để ý ta sẽ thấy trong cuộc sống mỗi ngày có vô khối lý do để chúng ta phải cảm ơn cuộc đời, cảm ơn con người. Hàng ngày khi ta thức giấc mở mắt đón chào một ngày mới, hãy cám ơn cuộc đời đã cho ta được vui sống thêm một ngày. Khi đọc tin tức về 39 người mất mạng trong container trên đường đến Anh, hãy cám ơn cuộc đời ta không nằm trong con số 39 người đó. Để rồi khi nghĩ đến bao nhiêu người khác đã thiệt mạng trên con đường đi tìm tự do trước kia, tôi lại tạ ơn trời đất vì mình may mắn không cùng chung số phận với họ để còn được hít thở bầu không khí tự do, được gặp lại vợ dại con thơ, cha mẹ già yếu anh em đầy đủ.
Xin cám ơn ông hàng xóm đã chào "good morning" khi tôi mở cửa xe chuẩn bị đi làm mỗi sáng. Lời chào của ông đã khiến tôi phấn khởi liên tưởng đến một ngày làm việc may mắn nhiều thuận lợi với niềm tin "ra ngõ gặp chuện vui". Xin cám ơn cấp trên đã chia xẻ những vấn đề trong công việc của ông khiến tôi biết được ai cũng có những khó khăn không riêng gì bản thân mình. Cám ơn các bạn chung sở đã có lời hỏi thăm gia đình, nhờ vậy tôi cảm thấy không khí làm việc trở nên ấm cúng hơn. Cám ơn các con đã vui mừng chạy ùa ra đón tôi trở về nhà khiến một ngày làm việc căng thẳng, mệt nhọc bỗng trở nên nhẹ nhõm.
Cám ơn vợ tôi đã cơm nước chu đáo cho gia đình, sau giờ làm việc tại hãng xưởng, lo nhắc nhở, kiểm soát cho các con học hành mỗi chiều.
Hạnh phúc của chồng hay vợ là khi tìm thấy người bạn đích thực trong mỗi người. Tôi may mắn có được món quà trên; Đó là điều khiến tôi phải tự nhắc nhở mình, luôn nhớ cảm ơn vợ và hai con, một trai một gái đã mang nhiều tình yêu thương và cuộc đời có thêm mục đích thú vị hơn. Tôi cố gằng thêm để trở thành một người chồng, người cha tốt hơn, làm gương cho con mình. Cảm ơn vợ đã chăm sóc và lo lắng cho gia đình.
Cám ơn các bạn bè cũ đã cho tôi những giây phút sống lại một thời của tuổi ấu thơ. Bạn chia xẻ qua nhiều khúc quanh của cuộc đời. Đó là những người bạn thân thiết thật sự, là kho báu của cuộc đời tôi. Đôi lúc họ hiểu tôi nhiều qua một khía cạnh nào đó.! Với sự trung thực dịu dàng của tri kỷ, họ hiện diện để chỉ dẫn và hỗ trợ tôi, để cùng vui với tôi trong tiếng cười và xẻ chia sự thất vọng khi tôi gặp phải. Sự hiện hữu của họ nhắc ta rằng tôi không bao giờ đơn độc, vì luôn có bạn đồng hành. Bạn bè không phải là người đến trước hay là người quen biết đã lâu, mà là người đã tới rồi thì sẽ không bao giờ bỏ đi nữa. Xin cảm ơn bạn.
Cám ơn các giới văn nhân thi hoạ, đã cho tôi những áng văn, bài viết hay, những lời khuyên vàng ngọc, những lời thơ trau chuốt lãng mạn, cùng với các bức tranh đẹp nhiều màu sắc. Cám ơn các nghệ sĩ đã cho tôi những tuyệt tác âm nhạc và lời ca truyền tải những âm điệu đó đến thính giả. Cám ơn các vị lương y đã chăm sóc sức khỏe cho tôi và người thân chúng tôi.
Trong phạm vi rộng lớn hơn xin cám ơn tất cả mọi người mọi ngành nghề, từ lao động tay chân lẫn trí óc đã lao tâm lao lực, để đóng góp xây dựng đất nước phồn vinh, cộng đồng nhân loại thịnh vượng...
Cảm ơn Thầy Cô đã tận tâm truyền đạt, bồi đắp những kiến thức mà tôi nhận được là hành trang căn bản cho nền tảng cuộc đời. Xin nhớ ơn đến các Thầy Cô đã đến và giúp khai mở trí tuệ trong suốt cuộc đời tôi.
Xin cám ơn cả những ai đã phê bình, chỉ trích hay góp ý. Chính nhờ vậy mà tôi có thể thấy được khuyết điểm của mình.
Cám ơn các anh chị em tôi về mọi thứ. Nhờ có họ tôi mới thấy mình được hạnh phúc hơn bao nhiêu người khác trong gia đình và ngoài xã hội. Tất nhiên không thể nào quên được cám ơn cha mẹ tôi. Công đức dạy dỗ cũng như tấm gương đạo đức của ba mẹ đã ảnh hưởng rất nhiều đến thành công của chúng con sau này. Và cũng xin cám ơn đấng sinh thành ra vợ tôi, Người đã tin tưởng trao gửi cho tôi cô con gái út của mình.
Mỗi người chúng ta đều phải lấy cái tâm biết ơn để đối mặt với cuộc sống. Biết ơn cha mẹ, bởi cha mẹ là đấng sinh thành nuôi nấng chúng ta nên người, biết ơn thầy cô, vì thầy cô đắp nặn kiến thức, biết ơn người bạn đời đã sánh vai cùng ta xây dựng tương lai. Biết ơn tổ tiên đã nun đúc và tạo nên cá tính và con người chúng ta. Cảm ơn đấng linh thiêng, tổ tiên đã phù hộ cho chúng ta qua được cơn đại dịch này, lòng cảm kích về mọi điều tốt đẹp đến với mình.
Càng đặt tâm trí mình gần với nguồn sức mạnh của cuộc đời từ đó có thể tạo ra những điều càng tốt đẹp hơn.
Sau hết, là một người tị nạn nhập cư, tôi biết ơn những cơ hội to lớn mà đất nước Hoa Kỳ này đã mang lại cho tôi và gia đình về sự tự do bình đẳng trong mưu cầu hạnh phúc.
Cuối cùng tôi tạm mượn lời ca "Dù đến rồi đi tôi cũng xin tạ ơn người, tạ ơn đời, tạ ơn ai đã cho tôi tình sáng ngời như sao xuống từ trời", của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, để Cảm tạ tất cả vì đã mang ơn./.
- VÔ THƯỜNGKhông hay muốn thì cuộc đời vẫn vậyCứ xuôi dần theo dòng chảy thời gianNgười cơ hàn hay là kẻ giàu sangSau khi chết vẫn hai bàn tay trắngĐược no ấm đã là điều may mắnHãy giữ gìn đời bình lặng sóng yênCó những điều để tạo hoá tự nhiênĐừng gượng ép kẻo muộn phiền vây lấy