SONG HỶ LÂM MÔN

Mùa hè 2017, ông A vừa dự lễ tốt nghiệp (Đại Đăng Khoa) của con trai. Bây giờ lại tổ chức lễ cưới (Tiểu Đăng Khoa), Thật đúng là "Song Hỷ lâm môn". Trong thánh đường, một hôn lễ đang diễn ra. Mục sư  xuất hiện với bài giảng về hôn nhân, đồng thời xác định được chân giá trị đích thực của đời sống vợ chồng. Xuyên qua bản thân cũng như kinh nghiệm sống từng trải Vị Mục sư chững chạc rút trong ví tờ 100 đôla còn mới toanh, ngửi thơm mủi giấy mực, cầm trong tay và đưa lên cao nói với Cộng đoàn.

- Có ai muốn nhận tiền này không?.
Không có tiếng trả lời…cũng như hưởng ứng.
Mục sư nói:

- Không e ngại, xấu hổ gì cả, ai thích cứ mạnh dạn giơ tay lên.

Khoản một phần ba số người giơ tay.
Sau lời Cảm ơn, Mục sư lại vo tròn tiền giấy lại rồi hỏi:

- Bây giờ có còn ai thích sở hữu nó nữa không?

Vẫn còn người giơ tay, nhưng đã ít đi một nửa.
Mục sư vứt tiền xuống đất, giẫm chân lên rồi nhặt lại.
Tờ tiền vừa bẩn vừa nhàu.
Ông lại cất tiếng hỏi:

- Còn ai can đảm thích đồng hành nữa hay không.?

Chỉ còn một người thanh niên giơ tay…

Vị Mục sư cố mời anh ta lên phía trên, trao cho anh đồng tiền giấy và nói anh ta là người duy nhất đã giơ tay cả ba lần. Lập tức mọi người trong Thánh đường đều cười to nhưng Mục sư xin cộng đoàn yên lặng.
Ông hướng về phía chú rể và dõng dạc nói.

- Trong năm nay con được hai ngày vui (Song Hỷ) đầu năm đỗ đạt (Đại Đăng Khoa) cuối năm thành hôn (Tiểu Đăng Khoa) Hôm nay con cưới một cô gái mà con yêu nhất đời.

Nhưng qua ẩn dụ giống như đồng tiền giấy này, năm tháng trôi qua cộng thêm vất vả với gia đình, con cái… cô ấy sẽ không còn xinh đẹp như bây giờ. Nhưng thực tế, tiền vẫn là tiền, giá trị của nó chẳng hề thay đổi. Hy vọng con giống như chàng trai này, luôn hiểu được giá trị và ý nghĩa đích thực, đừng vì vẻ bề ngoài mà đánh mất mọi thứ. Xin các Con hãy nhận biết, hình thức bên ngoài của mỗi người sẽ biến đổi theo thời gian, con người có thể già hơn và xấu đi, nhưng tâm hồn đẹp thì sẽ vĩnh viễn không hề thay đổi, giống như đồng tiền vừa bẩn vừa nhàu nầy, nhưng giá trị đích thực của nó...vẫn là một trăm.!

SONG HỶ LÂM MÔN

Một mối duyên tình thật đắm say

Ông Tơ bà Nguyệt thật hay bày

Xe duyên mộng ước mùa xuân thắm

Để tuổi thần tiên được mộng đầy

Trôi mãi tháng năm luôn cố giữ

Bạn cùng trang lứa thấy vui lây

Bên nhau mãn nguyện cho ngày ấy

Thề hẹn bên nhau đến bạc đầu

Dùi mài sách sử vẫn hoài mong

Chờ đến ngày thi thỏa tấm lòng

Khoa cử đề danh lưu hậu thế

Tổ tông rạng rỡ, với gia phong

Hiển vinh bù đắp điều mong ước

Đèn sách chuyên cần mãi gắng công

Duyên nợ ân tình luôn thắm thiết

Vui vầy hạnh phúc vẫn chờ trông

"Song hỷ lâm môn" đến tận nhà

Công thành, danh toại "đại đăng khoa"

Sách đèn bút mực dày công khó

Xếp lại nghiên về chuyện đã qua

Nay chuyện tình duyên nên phải tính

Lứa đôi hoà hợp "tiểu đăng khoa"

Vợ chồng danh phận đôi điều tốt

Mong được sớm ngày nhụy nở hoa,

Điển tích: Vương An Thạch đời nhà Tống bên Tàu, năm 20 tuổi đi lên kinh đô để thi Trạng nguyên, dọc đường dừng chân nghỉ tại một thị trấn có trang viện của Mã Viên ngoại. Vương An Thạch thấy trước nhà có treo một cái đèn kéo quân, trên đó có dán một vế câu đối:

"Tẩu mã đăng, đăng tẩu mã, đăng tức mã đình bộ".

Nghĩa là: Đèn kéo quân, quân kéo đèn, đèn tắt quân ngừng đi.

Vế đối còn chờ người. Vương An Thạch xem xong nói:

- Câu nầy dễ đối thôi.

Nói rồi liền bỏ đi. Người nhà của Mã Viên ngoại nghe được, chưa kịp vào trình với Viên ngoại thì cậu thiếu niên Vương An Thạch đã lên đường lên kinh đô.

Nơi trường thi, Vương An Thạch làm bài thi xong, đem nộp quyển trước tiên. Quan Chủ khảo lật ra xem, tấm tắc khen tài, rồi bảo Vương qua thi vấn đáp.

Quan Chủ khảo thấy lá cờ vẽ hình con cọp đang bay phất phơ trước gió, liền nghĩ ra vế đối:

"Phi hổ kỳ, kỳ phi hổ, kỳ quyển hổ tàng thân".

Nghĩa là: Cờ bay hổ, hổ bay cờ, cờ cuộn hổ ẩn mình.

Vương An Thạch chợt nhớ vế đối trên đèn kéo quân trước nhà Mã Viên ngoại, nếu đem đối vào đây thì rất hay và rất chỉnh, liền ứng khẩu đọc vế đối cho quan giám khảo nghe:

"Tẩu mã đăng, đăng tẩu mã, đăng tức mã đình bộ".

Quan Chủ khảo không ngờ Vương An Thạch có tài ứng đối mau lẹ như vậy, câu đối rất chỉnh, nghĩa lý xuất sắc.

Thế là Vương An Thạch coi như đã thi đậu đầu trong kỳ thi ấy, chỉ chờ chánh thức đăng tên lên bảng vàng và giấy báo mà thôi.

Vương An Thạch trở về quê nhà, đi ngang qua nhà Mã Viên ngoại, người nhà của Mã Viên ngoại nhận biết Vương là người mà trước đây đã nói rằng vế đối dán trên đèn kéo quân dễ đối thôi, nên mời Vương vào nhà trình với Mã Viên ngoại.

Mã Viên ngoại yêu cầu Vương đọc vế đối. Vương liền lấy vế đối của quan Chủ khảo đọc lên:

"Phi hổ kỳ, kỳ phi hổ, kỳ quyển hổ tàng thân".

Mã Viên ngoại vô cùng mừng rỡ, thấy vế đối rất chỉnh rất khéo, nên nói với Vương An Thạch rằng:

- Vế đối dán trên đèn kéo quân là của con gái lão, nó kén chồng nên thách đối như thế, nếu ai đối được nó mới chịu ưng làm chồng. Để lão gọi con gái lão ra cho hai đàng giáp mặt.

Thế là đám cưới được tổ chức linh đình tại Mã gia trang.

Vương An Thạch cưới được vợ tài giỏi và giàu có, và ở luôn tại nhà Mã Viên ngoại.

Cũng ngay trong ngày đám cưới đó, triều đình đăng bảng, Vương An Thạch được chấm đậu Trạng nguyên, được triều đình đòi lên kinh đô lãnh chức.

Thế là chàng họ Vương nhờ may mắn mà đạt được một lượt hai điều vui mừng: một là cưới được vợ tài giỏi giàu có, hai là được chấm đậu Trạng nguyên.

Vương An Thách rất hứng chí, lấy giấy viết lớn hai chữ SONG HỶ dán trước nhà và ngâm:

Vận may đối đáp thành song hỷ,

Cờ hổ, đèn quân kết vợ chồng.

Vậy, gốc tích của chữ SONG HỶ là do điển tích nầy, tức là vừa cưới được vợ, vừa thi đậu Trạng nguyên.

Khéo đối thành ra khúc hỷ ca,

Ngựa phi hùm chạy thực giao hòa.

Hoa chúc động phòng, tên khắc bảng,

Tiểu đăng khoa lại Đại đăng khoa.

Nhưng về sau, chữ SONG HỶ được dùng với ý nghĩa khác, là hai việc vui mừng song song nhau: nhà trai vui mừng có dâu mới, nhà gái vui mừng có rể mới.

VƯƠNG AN THẠCH SONG HỶ LÂM MÔN

Vương an Thạch, đến kinh đô ứng thí

Đi qua nhà Mã Viên chỉ thấy đèn

"Đèn kéo quân" nối tiếp "kéo quân đèn"

Khi đèn tắt, quân ngừng liền không chạy

Nhìn câu đối đọc qua tuy áy náy

Vẫn lên đường ứng thí hãy tính sau

Bài làm xong gọn nhẹ nộp thật mau

Quan trường chấm tấm tắc câu thật đạt

Chánh chủ Khảo bảo qua khâu vấn đáp

"Hổ bay cờ", câu hỏi đáp phân minh

"Cờ hổ bay, cờ cuộn hổ ẩn mình"

Vương an Thạch đọc qua nên còn nhớ

Câu đối đáp khít khao nhà viên đó

Nên đỗ đầu Trạng Nguyên có khắc tên

"Đại đăng khoa" tên tuổi đã xướng lên

Khi quay lại, ghé nhà bên viên Mã

Mời được khách vào nhà cùng mã ngoại

Vương đáp liền câu đối tại khoa trường

Vừa nghe qua viên ngoại bảo phi thường

Nên sai gọi tiểu thư còn kén chọn

Cho giáp mặt hai bên duyên đã trọn

Đại tiểu khoa cử hành đón song khoa

Cả hai khoa đại song hỷ lâm môn

Họ Vương Mã hưởng trọn khoa song hỷ...

Nhưng về sau, chữ "SONG HỶ" được hiểu theo ý nghĩa là ngày VUI của hai họ: nhà trai vui mừng có dâu mới, nhà gái vui mừng có rể mới.

Từ xưa đến nay, người dân Việt bao giờ cũng coi trọng, gìn giữ mối quan hệ bền chặt của tình nghĩa vợ chồng. Nó xuất phát từ nền tảng đạo đức, phẩm hạnh con người trong một tổ ấm có gia phong, một xã hội trật tự có mẫu mực.

VỢ CHỒNG

Quãng đường xa tuy rất đổi còn dài

Nhưng phía cuối là ngày mai hạnh phúc

Tình nghĩa nặng thăng trầm bao vinh nhục

Vẫn song hành chẳng một phút lìa xa...

CÁCH TỰ SÁT CỦA MỘT SIÊU CƯỜNG

Trong chuyến công du chính thức đầu tiên của tổng thống Donald Trump tại châu Á, sự giảm sút nhanh chóng quyền bá chủ kéo dài nhiều thập niên của Hoa Kỳ ở khu vực này đã trở nên rõ ràng một cách đau đớn.

Đây có phần là một sản phẩm phụ mang tính cơ cấu từ sự trỗi dậy nhanh chóng của Trung Cộng, quốc gia đã công khai kêu gọi một trật tự khu vực mới của thế kỷ 21 “châu Á của người châu Á”. Từ năm 2013, cường quốc châu Á này đã đưa ra một số sáng kiến phát triển hấp dẫn, có tiềm năng sẽ vẽ lại tình hình kinh tế của khu vực và xa hơn nữa. Khi Trung Cộng nổi lên thành một cỗ máy kinh tế của thế giới, nước này cũng chủ động đòi lại vị trí lịch sử của nó dưới ánh mặt trời.

Nhưng đây cũng là một sự việc của tác động có tính chất phá hoại vị thế của Hoa Kỳ ở châu Á trong nhiệm kỳ tổng thống đầy giông bão của ông Trump. Cả các đồng minh và đối thủ trong khu vực đều bị xáo động bởi chính sách đối ngoại “tân-biệt lập” (neo-isolationist), gọi là “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump. Hàng loạt những lời đả kích lúc nửa đêm trên mạng Twitter, những cuộc tấn công thường trực vào trật tự tự do quốc tế và sự hấp tấp rút khỏi hiệp định thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), gộp chung lại đã làm cho Hoa Kỳ bị cô lập ngay cả với các đồng minh gần gũi nhất.

Hồi đầu năm nay, một số quan chức Mỹ đã lên tiếng ”Liệu có phải đây là cách một siêu cường tự sát hay không?” Câu trả lời dường như là “Phải”.

Trong khi Hoa Kỳ vẫn tiếp tục duy trì một lợi thế quân sự đáng kể so với các đối thủ "bằng vai phải lứa" của mình, nước Mỹ đang dần thất bại trong trận đánh chủ yếu xác định nên thế kỷ này: thương mại và đầu tư. Trong khi đó, Trung Cộng đang bận rộn định hình lại thế giới theo hình ảnh của chính họ, với sức mạnh và sự hăng hái. Trong một vòng xoáy siêu thực các biến cố, giờ đây đã xảy ra điều tưởng là không thể: một chế độ cộng sản lại nổi lên thành người bảo vệ công cuộc toàn cầu hóa và ngoại giao đa phương.

Thảm họa quyền lực mềm

Từ ngày ông Trump lên nắm quyền, vị thế của Hoa Kỳ trên thế giới đã trải qua một tiến trình sụp đổ. Theo trung tâm nghiên cứu Pew, niềm tin quốc tế vào sự lãnh đạo của Hoa Kỳ đã giảm sút đáng kể trong năm qua. Điều này được cảm nhận rõ ràng nhất ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trọng tâm địa hình chính trị toàn cầu.

Trong số các đồng minh châu Á của Hoa Kỳ, chẳng hạn như Nam Hàn và Nhật Bản, niềm tin vào khả năng của tổng thống Mỹ trong việc đưa ra các phán đoán đúng đắn đã bị giảm 71% và 54%. Ở Indonesia, quốc gia Hồi giáo lớn nhất, nó đã giảm tới 41%. Đây quả là một thảm họa cho quyền lực mềm của Mỹ.

Bất chấp những lời lẽ cứng rắn, ông Trump vẫn không giành được sự nhượng bộ quan trọng nào trong chuyến công du Trung Cộng; Bắc Kinh vẫn không mảy may lay động trong những lĩnh vực chủ yếu về kinh tế và địa lý chính trị mà hai bên có sự bất đồng, đặc biệt là về Bắc Hàn và Biển Đông. Thất bại trong nỗ lực áp đặt ý định của mình lên nước chủ nhà, ông Trump thậm chí còn kết thúc bằng việc trao cho Bắc Kinh “niềm tin sâu sắc” vào khả năng của nước này trong việc “lợi dụng một quốc gia khác vì lợi ích của các công dân của mình”. Ông Trump đã đổ cho các chính phủ trước ông trách nhiệm gây ra mất cân bằng thương mại đang tăng lên với Trung Cộng!

     

Hoa Kỳ rõ ràng bị cô lập tại hội nghị Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ở Việt Nam. Nước chủ nhà là một trong 11 quốc gia, gồm cả Nhật Bản, Australia và Singapore, cảm thấy bị phản bội bởi quyết định của ông Trump rút ra khỏi TPP. Các nước nhỏ ở Đông Nam Á xem hiệp định thương mại này là cơ hội để có được quyền đến gần tốt hơn với thị trường Hoa Kỳ, trong khi Nhật Bản và Australia coi nó là đối trọng hết sức thiết yếu để cân bằng ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Cộng ở khu vực.

Các đồng minh của Hoa Kỳ đã điều chỉnh và đặt tên lại cho hiệp định thương mại này với hy vọng sẽ làm cho nó hồi sinh. Dù sao, nhiều chính phủ châu Á đã chi tiêu rất nhiều vốn liếng chính trị để tán thành thỏa thuận TPP nguyên thủy, bất chấp sự phản đối của cánh bảo hộ thị trường trong nước. Tuy vậy, sự kiện này về cơ bản lại khiến cho Washington không còn sáng kiến kinh tế nào để đem ra bàn thảo.

Nói ngắn gọn, các đồng minh đã thể hiện sự sẵn sàng vượt qua mặt Hoa Kỳ và tích cực xây dựng một trật tự thế giới thời hậu Hoa Kỳ (post-America), một phần để mở rộng thương mại khu vực cũng như để giữ cho ảnh hưởng đang lên của Trung Cộng trong tầm kiểm soát. Một nhà đàm phán thương mại lão làng của Hoa Kỳ và người này cho rằng có rất ít khả năng nước Mỹ thời hậu ông Trump (post-Trump America) sẽ đồng ý gia nhập hiệp định TPP với phiên bản đã được điều chỉnh nhằm thay đổi căn bản cấu trúc kinh tế của các nước thành viên. Quốc hội Hoa Kỳ, theo luật và theo truyền thống chính trị, sẽ không bao giờ đồng ý phê chuẩn một hiệp định thương mại mà các nhà đàm phán Hoa Kỳ không giữ vai trò có tính chất bước ngoặt và liên tục trong việc hình thành hiệp định ấy. Điều đó có nghĩa là, các đồng minh hoặc sẽ phải quên đi sự tham gia của Hoa Kỳ vào cái gọi là “TPP 11” hoặc đóng băng tất cả các cuộc đàm phán cho đến khi Washington thay đổi quyết định. Thật là phí phạm thời gian và cơ hội chiến lược.

Nền hòa bình Trung Cộng (Pax Sinica)

Trái ngược với Hoa Kỳ, chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình trong bài phát biểu tại APEC đã miêu tả toàn cầu hóa như “một tình thế lịch sử không thể đảo ngược”. Ông ta khuyến khích một “cơ chế và thực tiễn thương mại đa phương” nhằm giúp cho “các thành viên đang phát triển hưởng lợi nhiều hơn từ thương mại và đầu tư quốc tế”. Những lời phát biểu này là tiếng vọng của bài diễn văn nổi tiếng mà ông Tập đọc tại Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos, Thụy Sĩ hồi đầu năm nay, trong đó ông chính thức đề cao Trung Cộnh như là người đi tiên phong của trật tự kinh tế toàn cầu.

Hồi đó, ông Tập phê phán tất cả những ai “đổ trách nhiệm cho toàn cầu hóa kinh tế về những vấn đề của thế giới”. Nhà lãnh đạo Trung Cộng còn coi toàn cầu hóa là “một đại dương lớn mà bạn không thể thoát ra khỏi được”, đồng thời phê phán chủ nghĩa bảo hộ như là “tự soi gương trong phòng tối”.

Đây không phải là những từ ngữ rỗng tuếch. Trung Cộng đang tiến về phía trước, lôi kéo về phía mình cả khu vực và thế giới với một ý thức sâu sắc về mục tiêu. Ông Tập đã giúp thành lập Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á (AIIB) có trụ sở tại Bắc Kinh và Ngân hàng Phát triển Mới (NDB) đặt trụ sở tại Thượng Hải như là những định chế thay thế cho Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) do Mỹ cầm trịch, lẫn Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) do Nhật Bản điều hành.

Với hiệp định TPP trong trạng thái đình trệ, khu vực châu Á-Thái Bình Dương đang đặt cược vào hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (Regional Comprehensive Economic Partnership – RCEP) do Trung Quốc hậu thuẫn. Hiệp định RCEP được cho là một sự thay thế linh hoạt hơn, bao trùm hơn, không đặt ra nhiều yêu cầu gay gắt cho các nước thành viên tương lai mà tập trung chủ yếu vào việc giảm các rào cản thương mại giữa các nền kinh tế chủ chốt trong khu vực.

Nói cho công bằng, còn lâu mới khẳng định được số phận của những sáng kiến kinh tế do Trung Cộng dẫn dắt, cũng như số phận của hiệp định RCEP. Cho đến nay, hồ sơ của Trung Cộng về đầu tư khắp khu vực gây ra những kết quả lẫn lộn. Hơn thế nữa, công cuộc quảng bá một mô hình chuyên chế về phát triển, cộng với sự can thiệp ngày càng trắng trợn vào công việc của các quốc gia láng giềng, có thể đe dọa các nền dân chủ mới đâm chồi nẩy lộc trong khu vực, chưa kể tới việc Trung Cộng trực tiếp thách thức luật pháp quốc tế và an ninh khu vực bằng hành động hung hăng chiếm đóng các vùng lãnh thổ tranh chấp trên Biển Đông, đường hàng hải quan trọng nhất của thế giới. Rõ ràng, Bắc Kinh tìm cách mua chuộc sự phục tùng của các nước láng giềng nhỏ hơn thông qua việc phân bổ mang tính chiến lược các khoản hỗ trợ tài chính.
Nhưng, do Hoa Kỳ và các đồng minh không đưa ra được một phương án kinh tế cụ thể để thay thế, ngày càng nhiều chính phủ trong khu vực sẽ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận cuộc tấn công kinh tế của Bắc Kinh. Không chỉ quyền bá chủ của Mỹ mà cả quyền tự chủ của các nước nhỏ hơn cũng như sự sống còn của một trật tự dựa trên luật pháp ở châu Á đang rơi vào tình thế đầy may rủi!