MADDIE HAI TUỔI
MADDIE THỔI NẾN
MADDIE CẮT BÁNH
ÔN CHÁU
MADDIE THỔI NẾN
PHIẾM LUẬN VỀ CON GÀ & TRỨNG GÀ !
Cũng như những phạm trù triết học khác, phạm trù "quả trứng, con gà" và "điều gì có trước ?", đã làm đau đầu bao nhiêu thế hệ những triết gia, những học giả, những nhà tư tưởng từ hàng ngàn năm nay đều muốn lý giải vấn đề này.
Nhưng càng lý giải, tranh luận bao nhiêu thì càng rơi vào rối rắm, mông lung không lối thoát bấy nhiêu…!
Đang nằm ngủ trưa, bỗng nghe tiếng gà toang toác, tục ta tục tác ngoài vườn, cậu con trai bảy tuổi rón rén trốn Ba ra chuồng gà rình xem, thì thấy một quả trứng hồng hồng nóng hổi, mà gà mái tơ mới đẻ trong ổ rơm do vợ tôi chuẩn bi mấy hôm trước đây. Hôm đó nó thấy, và hỏi :
- Mẹ làm chi rứa ?
- Mẹ lót ổ cho gà mái đẻ .
- Rứa khi mô nó mới đẻ hả mẹ ?
- Khi mô con nghe tục ta tục tác là nó vừa đẻ xong
Thế là trưa nay cu cậu nghe và vội trốn đi xem con gà đẻ ra quả trứng, cái trứng hiển hiện ra kia dưới bụng con gà, vậy là con gà có trước, con gà đẻ ra quả trứng. Lòng hả hê nó “cho là” đúng và “khẳng định” chắc chắn rằng như vậy. Mân mê quả trứng một lúc rồi để lại chỗ cũ, quay trở về phòng.
Buổi chiều nọ, cô gái út đang lững thững bên chuồng rơm chợt nó nghe thấy những tiếng chiêm chiếp, tích tích trong ổ trứng, những cái mỏ gà hồng hồng đang cố dẫy dụa hòng thoát ra khỏi cái vỏ vôi giòn rụm. A, trước mắt bé quả trứng đang nở ra con gà, vậy quả trứng có trước, quả trứng nở ra con gà. Lòng hả hê, bé lại “cho là” và “khẳng định” chắc chắn rằng như rứa.
Cái mà cậu trai thấy là con gà đẻ ra quả trứng, và bây giờ cô em gái nghe và thấy rõ ràng là quả trứng nở ra con gà. Vật này có trước hay vật kia có trước đều không sai bởi cả hai cô cậu đã được mục kích tại chỗ một cách rõ ràng, sinh động, xác thực hiển hiện trước mắt như 1+1= 2 vậy.
Vừa vào nhà đã nghe hai anh em đang tranh cải nhau hùng hồn lắm, thấy Ba im re hết, lật đật "Chào Ba mới về". Hai đứa đang cải nhau cái chi, mà trước với sau rứa ? nghe Ba hỏi cô em lên tiếng trước, bửa trước con thấy con gà từ cái trứng chui ra; như vậy cái trứng đẻ ra con gà phải không Ba ? vậy là có trứng trước, có gà sau Ba hả, làm như tôi đã đồng ý với con bé, nó bồi thêm: rứa mà anh cả cải với con là gà có trước mới đẻ ra trứng. Chừ, con nói xong chưa? Dạ xong rồi Ba. Con nói răn, cái chi đẻ ra con gà, Dạ cái trứng, Không phải mô số trứng được gà mẹ ấp đến ngày thứ 21 (từ 20 - 25 ngày) mới "nở" ra gà con, chứ không phải trứng đẻ mô. Nghe chừng nớ, cậu cả hậm hực. Em bé nói sai Ba nờ, bửa trước con nghe Mẹ nói khi mô con nghe gà mái kêu tục tác là nó đẻ trứng, bởi rứa mà bửa con nghe, nên ra núp coi thì thấy con gà nhảy xuống, con bắt ghế lên coi thì thấy một cái trứng, con gà mái mới đẻ con rờ nó còn ấm mà Ba. Như rứa gà có trước mới đẻ trứng sau...Rứa là hai đứa con cải nhau về việc nớ.! Cô em năm tuổi đâu chịu nín, ừ mà anh nói chi lạ rứa, chính em bợ giúp cái vỏ cho nó chui ra nữa đó chứ bộ. Thấy cụ anh muốn tranh cải với em. Tui phải giải huề cả hai.
Nhưng bất chợt tui cũng lại thấy không ổn.! Chẳng lẽ cái mà chúng thấy như rứa mà ta lại cho là như rứa. Vậy thì sự màu nhiệm của tạo hóa đâu còn huyền bí, đâu còn gợi mở cho những bộ óc ưa khám phá. Muôn vật phải có trước có sau chứ ?... Nhưng cái nào, Con gà có trước hay quả trứng có trước ? Tui cũng thấy lúng túng, chưa biết phải trả lời răn cho con, nên dùng kế hoản binh. Bi chừ còn đi tắm rửa rồi chuẩn bị cơm tối với mẹ xong rồi còn học bài làm bài nữa. Ba hẹn cuối tuần sẽ nói rõ, nói nhiều việc và mất nhiều thì giờ lắm, khi nớ các con mới hiểu.
Thế là ngày hôm sau tui và đám bạn già hẹn gặp nhau ở quán cà phê, để mỗ xẻ vấn đề tưởng như bình thường, nhưng chẳng thấy bình thường chút mô hết. Cả đám bắt đầu đưa ra những suy đoán, nhận xét, tranh cãi… người thì đứng trên quan điểm cho là "chủ quan", người thì đứng trên quan điểm “khách quan”, lại có những người đứng cả trên hai quan điểm "chủ quan" lẫn “khách quan”, mỗi nhóm đều có chủ thuyết riêng bảo vệ chính kiến của mình:
- Người thì nói quả trứng có trước, quả trứng nở ra con gà, nếu không có quả trứng thì gà có nở ra gà được không?
- Ôn tra hơn lại cướp lời, bộ anh không thấy con gà đẻ ra cái trứng à, buổi sáng anh ăn trứng gà ốp la hay trứng trâu ốp la? Con gà của tôi đẻ ra quả trứng thì quả trứng của anh mới nở ra con gà được chứ, tôi cho rằng gà đẻ ra trứng.
- Tui xin hai anh, không có cái nào có trước, cái nào có sau cả, cũng lại không có gà trước trứng sau hay ngược lại, chỉ vì trí huệ chúng ta hạn hẹp, nhận thức nông cạn, chúng ta chỉ thấy thế mà cho là như thế, ai cũng đúng hết mà ai cũng sai cả. Chúng ta chỉ có thể biết được một cách chắc chắn trứng có trước hay gà có trước tại những thời điểm xác định.
Đám đông bắt đầu phân chia ra những phe, những nhóm, trường phái...Một bên thì cho là gà có trước trứng, gà đẻ ra trứng, một bên thì cho là trứng nở ra gà, trứng có trước gà, lại còn những người cho là gà và trứng xuất hiện đồng thời, không có trước có sau, cái có trước, có sau đấy chỉ là "thiển cận" tồn tại trong một không gian và thời gian nhất định, không đại diện cho sự nhận thức bao hàm theo quy luật huyền năng của tạo hóa.
Đại khái, phạm trù triết học “con gà, quả trứng” được diễn giải theo cách thức trên, thấy như thế nào nói như vậy thiên về tranh cãi, lý giải mập mờ không thuyết phục. Nếu cứ như vậy, mãi mãi sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề tưởng chừng “dễ như bỡn” nhưng vô cùng hóc búa này.
Các nhà Khoa học tuyên bố: rốt cuộc đã tìm ra giải đáp cho câu hỏi muôn thuở: ”Gà có trước, hay trứng có trước?”. Câu trả lời của họ là kết quả của một trong rất nhiều khám phá khoa học thú vị nhất từ trước tới nay.
Vì cần phải có protein để tạo nên trứng, nên các nhà Khoa học kết luận rằng: gà chắc chắn có trước trứng
Việc phát hiện một loại chất protein đặc biệt chỉ có thể hình thành trong buồng trứng của những con gà mái trên vỏ trứng gà đã giúp các nhà khoa học trả lời cho câu hỏi chưa tìm được lời đáp trong suốt hàng ngàn năm qua.
Con gà có trước quả trứng hay quả trứng được tạo ra trước con gà? Suốt nhiều thế kỷ qua, câu hỏi này vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà triết học cũng như các nhà khoa học trên toàn thế giới. Tuy nhiên, mới đây các nhà khoa học Anh Quốc khẳng định họ đã tìm ra đáp án cuối cùng cho câu hỏi hóc búa này Và câu trả lời, theo các nhà khoa học xứ sở sương mù, chính là con gà.
Các nhà khoa học tìm thấy một chất protein quan trọng cấu tạo nên vỏ trứng gà nhưng lại chỉ được tìm thấy trong buồng trứng của những cô gà mái. Điều đó cũng có nghĩa là, trước khi hiện hữu trong thực tế, quả trứng phải ở bên trong con gà.
Chất protein đặc biệt này có tên là ovocledidin-17, hay OC-17, có tác dụng như một chất xúc tác đẩy nhanh sự phát triển của vỏ trứng. Chiếc vỏ cứng này chính là căn nhà chắc chắn cho lòng đỏ trứng đồng thời bảo vệ những chú gà con khi chúng lớn dần lên ở bên trong.
Các nhà khoa học thuộc hai trường đại học Sheffield và Warwick nước Anh đã xử dụng một máy tính cực mạnh có tên là HECTOR để phóng to cấu tạo của một quả trứng. HECTOR đã phát hiện ra rằng, OC-17 là một thành phần quyết định trong việc hình thành nên vỏ trứng.
Chính chất protein này đã biến carbonat calci thành các tinh thể calcit, nguyên liệu tạo nên vỏ trứng.
Mặc dù calci được tìm thấy khá nhiều trong trứng và xương động vật, tuy nhiên các loài gà có thể tạo thành loại chất này nhanh hơn hẳn các loài khác. Trung bình cứ 24 giờ mỗi con gà mái có thể tạo ra 6 gam calcit trong vỏ trứng.
Tiến sĩ Colin Freeman, thuộc trường Đại học Sheffield nói: “Trong một thời gian dài nhiều người đã nghĩ rằng quả trứng có trước. Tuy nhiên, giờ đây chúng ta đã có những bằng chứng khoa học để khẳng định rằng, trên thực tế, con gà có trước quả trứng”.
Giáo sư John Harding, cũng thuộc trường Đại học Sheffield cho biết, phát hiện này có thể có rất nhiều với những ứng dụng khác. "Tìm hiểu cách những chú gà tạo nên quả trứng không chỉ là một vấn đề lý thú mà còn có thể cung cấp những ý tưởng để tạo nên những vật liệu và quy trình mới”. Giáo sư Harding nói. "Tự nhiên đã tìm thấy những giải pháp sáng tạo để giải quyết tất cả những vấn đề thuộc về khoa học và kỹ thuật vật liệu. Chúng ta có thể học được rất nhiều từ đó”.
Trứng gà hay con gà đến trước?
Câu hỏi này xuất hiện thường xuyên. Trong thiên nhiên, những vật sống tiến hóa nhờ những thay đổi DNA (ADN, Acide Desoxyribo Nucleique) của chúng. Trong con vật như con gà,DNA từ tế bào tinh trùng của con đực và trứng của con cái gặp nhau và kết hợp với nhau tạo thành một ZYGOTE, tế bào đầu tiên của gà con.Tế bào đầu tiên này phân cắt vô số lần để tạo thành tất cả những tế bào của con vật nguyên vẹn. Trong cùng một động vật, mọi tế bào đều chứa những DNA hoàn toàn giống nhau và DNA đó có từ ZYGOTE.
Gà tiến hóa từ những "không-phải-gà" xuyên qua những thay đổi nhỏ do sự pha trộn DNA đực và DNA cái cái hay do những sự đột biến của DNA khi tạo thành ZYGOTE. Những thay đổi và đột biến này chỉ ảnh hưởng ở thời điểm zygote mới vừa tạo thành. Ðó là, hai "không-phải-gà" kết hợp với nhau và DNA trong zygote mới của chúng chứa những đột biến đã sản sinh ra con gà thật sự đầu tiên. TẾ BÀO ZYGOTE ÐẦU TIÊN ấy đã phân cắt ra để tạo ra CON GÀ THẤT SỰ ÐẦU TIÊN.
Trước con GÀ THẬT SỰ ÐẦU TIÊN ẤY chỉ có những "không-phải-gà". Tế bào zygote là nơi duy nhất có những đột biến DNA để có thể sản sinh ra con vật mới, và tế bào zygote được ở trong trứng gà.
Which came first, the chicken or the egg?
This question appears regularly in the question file, so let's take a shot at it.
In nature, living things evolve through changes in their DNA. In an animal like a chicken, DNA from a male sperm cell and a female ovum meet and combine to form a zygote the first cell of a new baby chicken. This first cell divides innumerable times to form all of the cells of the complete animal. In any animal, every cell contains exactly the same DNA, and that DNA comes from the zygote.
Chickens evolved from non-chickens through small changes caused by the mixing of male and female DNA or by mutations to the DNA that produced the zygote. These changes and mutations only have an effect at the point where a new zygote is created. That is, two non-chickens mated and the DNA in their new zygote contained the mutation(s) that produced the first true chicken. That one zygote cell divided to produce the first true chicken.
Prior to that first true chicken zygote, there were only non-chickens. The zygote cell is the only place where DNA mutations could produce a new animal, and the zygote cell is housed in the chicken's egg. So, the egg must have come first
THU BUỒN PHỐ NÚI.
Buồn tênh thành phố phủ đầy sương
Cây lá vàng xanh mọi nẽo đường
Chỉ thiếu dáng em giờ phố vắng
Nên buồn ta mãi nhặt sầu vương
Lạnh lùng bao nỗi chờ mong nhớ
Ngày tháng hao gầy vọng cố hương
Kỷ niệm rơi theo năm tháng chết
Trong lòng lắng đọng chốn yêu thương
Phố núi năm xưa bụi đỏ bay
Đưa em ra phố giữa ban ngày
Hạt mưa bất chợt rơi trên tóc
Ướt áo em rồi, chẳng có hay!
Phố núi cả hai cùng một lối
Đường về mưa ướt gió heo mây
Còn gì để lại trong nhung nhớ
Một kiếp phong trần mây trắng bay.
Giac Bui
Nhớ lại phố xưa
Đông Lợi Long
NHỚ chốn núi cao nơi cuộc chiến
LẠI mang về phố lắm bi thương
PHỐ xá ngổn ngang bao xác chết
XƯA rồi còn nhớ mãi sầu vương
Nguyen Do
Nhớ lại hồi đó 😀😀
Đông Lợi Long
NHỚ cảnh chốn xưa mờ mịt khói
LẠI gần miền đất cạnh quê nhà
HỒI tưởng chiến tranh vùng lửa đạn
ĐÓ đây rơi rớt cảnh điêu tàn
Phạm Trang
phố núi thật đẹp.
Đông Lợi Long
PHỐ nhỏ PLEIKU lắm bụi mờ
NÚI non hùng vỹ cảnh nên thơ
THẬT thà thiếu nữ miền sơn cước
ĐẸP lắm duyên tình phố núi cao
Nguyễn Vân Thúy
Rất hay dù rất buồn...
Đông Lợi Long
Cảm ơn Nguyễn Vân Thúy
RẤT đẹp hồn thơ cảnh phố xưa
HAY mang hình ảnh chốn quê nhà
DÙ cho cảnh sắc không còn nữa
BUỒN vẫn miên man mãi nhớ hoài
SINH NHẬT BỐN TUỔI